Gemeentefonds (Algemene dekkingsmiddelen)

Na een aantal jaren van rijksbezuinigingen, lijkt het economisch tij te keren. De reguliere “trap op/trap af systematiek” gekoppeld aan het niveau van de rijksuitgaven kent de komende jaren naar verwachting een positief effect. De circulaires in 2016 en de meicirculaire 2017 onderschrijven dit beeld. Er zit voor alle jaren een positieve ontwikkeling in. De financiële effecten zijn verwerkt in de begroting 2018. De rijksuitgaven en de meerjarige mutaties daarin zullen door een nieuw regeerakkoord weer kunnen wijzigen. Dit kan ook weer een effect hebben op de hoogte van de algemene uitkering.

De gemeente volgt de ontwikkelingen in de algemene uitkering nauwgezet, en zodra er beleidswijzigingen bekend worden gemaakt met financiële consequenties worden die vertaald in bijstellingen op de lopende budgetten via de bestuursrapportages. Het meerjarenperspectief wordt eveneens hierop aangepast.

Gemeenten kunnen omzetbelasting die drukt op kosten voor overheidstaken declareren bij het btw-compensatiefonds (BCF). Vanaf 2015 is de omvang van de te declareren btw gemaximeerd. Als er in totaliteit meer wordt gedeclareerd dan het ingestelde plafond, dan wordt dit verschil gekort op het gemeentefonds, en worden alle gemeenten dus naar evenredigheid gekort op de algemene uitkering. Bij een realisatie lager dan het plafond komt het verschil ten gunste van het gemeentefonds. Mutaties worden in het volgende jaar verrekend via de circulaire en maakt daarmee onderdeel uit van de algehele berekening van de algemene uitkering. In 2016 bleef het uitgekeerde bedrag onder het plafond.

Het risico m.b.t. de macronorm (maximale stijging lokale lastendruk) en de evt. korting die daaruit voort kan komen voor de algemene uitkering, is opgenomen onder de algemene uitkering. Het onderzoek naar voortzetting of een andere vorm van maximering was gekoppeld aan de discussie over de verruiming van het belastinggebied. Hiervoor is echter (vooralsnog) geen politieke consensus bereikt. De macronorm blijft in 2017 gehandhaafd, maar of dit gaat leiden tot de ultieme sanctie bij overschrijding, is nog onduidelijk.

Op basis van bovenstaande ontwikkelingen wordt de kans op een negatief effect ten opzichte van de geraamde uitkering in de meerjarenraming laag ingeschat.